Jak poradzić sobie z uzależnieniem od hazardu?

Problem uzależnień coraz częściej przebija się do świadomości społecznej. Choć kojarzy się to nam z alkoholem i narkotykami, można się uzależnić również od hazardu. Podobnie jak w przypadku innych nałogów, zignorowanie objawów oraz rezygnacja z leczenia może przynieść katastrofalne skutki nie tylko dla nas, ale i dla całej naszej rodziny. Co więc należy wiedzieć o hazardzie i uzależnieniu od niego, a także jak skutecznie działać, kiedy wiemy lub podejrzewamy, że mamy problem?
Czym w ogóle jest hazard?
Należy zacząć od wyjaśnienia, czym w ogóle jest hazard. Termin ten odnosi się do arabskiego słowa oznaczającego grę w kości, a w języku angielskim oznacza ryzyko. Obecnie termin ten dotyczy wszelkiego rodzaju gier na pieniądze bądź inne wartościowe przedmioty. Kluczowe jest jednak to, że zwycięstwo w takiej grze nie jest zależne od wiedzy bądź umiejętności, ale od przypadku. Choć sama gra wydaje się zabawą, gdyż gracz sam decyduje, jaką kwotę pieniędzy chce postawić, faktycznie gra w kasynie przeradza się zazwyczaj w coraz częstsze zaniedbywanie obowiązków oraz skupianie się na kontynuowaniu rozgrywki. Współcześnie dotyczy to również kasyn online, które są łatwiej dostępne niż zwykłe „jaskinie hazardu”. W dodatku kuszą one bonusami, takimi jak darmowe spiny.
Gry hazardowe, od których można się uzależnić
Losowość jest głównym i właściwie jedynym kryterium określającym hazard, choć coraz częściej hazard opiera się np. w stawianiu pieniędzy na wyniki meczów bądź wyścigów, które już mogą zależeć od umiejętności graczy lub zwierząt. Wyróżnia się następujące typy gier:
- Loterie i gry liczbowe – zdrapki lotto oraz lotto.
- Gry cylindryczne – ruletka
- Automaty do gier – jednoręki bandyta
- gry karciane – poker, Black Jack
- Gra w kości
- Zakłady sportowe – obstawianie meczów, zawodów.
- Wyścigi zwierząt – konne lub psów
- Kasyna online – zawierają w sobie zazwyczaj gry cylindryczne, karciane, kości oraz automaty do gier
- Spekulacja na giełdzie
- Loterie promocyjne
Po czym poznać, że jesteśmy uzależnieni od hazardu?
Istnieją określone kryteria diagnostyczne, które pozwalają na określenie, czy jesteśmy uzależnieni od hazardu. Są to:
- koncentracja na hazardzie np. na pozyskiwaniu środków na grę, opracowywanie strategii działania;
- powtarzanie tych samych prób skończenia z hazardem i każdorazowe ponoszenie klęski;
- obstawianie coraz wyższych stawek, spędzanie coraz większej ilości czasu na rozgrywce;
- rozdrażnienie przy próbie zerwania z nałogiem;
- gra w celu „odegrania się”
- traktowanie hazardu jako sposobu na poradzenie sobie z życiowymi problemami;
- okłamywanie bliskich w związku ze swoją grą;
- popełnianie przestępstw celem zdobycia pieniędzy na hazard;
- gra kosztem obowiązków zawodowych i rodzinnych;
- zadłużanie się celem zdobycia środków na grę.
Zgodnie z klasyfikacją DSM-IV zaobserwowanie 5 lub więcej zachowań wymienionych na tej liście oznacza patologiczne uzależnienie od hazardu.
Od czego warto zacząć walkę z uzależnieniem od hazardu?
Zaobserwowanie problemu z hazardem oznacza, że możemy spróbować temu zadziałać. Czasem nie mamy do czynienia z pełnym uzależnieniem, a jesteśmy już nim zagrożeni. W takim przypadku nie musimy od razu kierować się na terapię, choć jest to i tak zalecane. Możemy podjąć się określonych działań, które pomogą nam ograniczyć czas i siły poświęcane grze. Przede wszystkim należy znaleźć zaufaną osobę, która będzie wspierać nas w walce z problemem. Lepiej nie zostawiać tego jedynie sobie. Należy też unikać miejsc i osób, które kojarzą się z grą. Warto zrezygnować też z oglądania jak grają inni. W chwili pojawienia się fantazji o graniu warto pomyśleć od razu o konsekwencjach gry. Skupiaj się na motywacjach towarzyszących Twojej chęci zerwania z graniem. Unikaj stanu zmęczenia, znudzenia oraz samotności, gdyż może to potęgować chęć zagrania.
Technika pomocna przy radzeniu sobie z hazardem
Skuteczną techniką jest stawianie sobie małych kroków. Rozwiązanie to stosowane jest również przy walce z innymi uzależnieniami. Staraj się każdego dnia mówić sobie „dzisiaj nie pójdę do kasyna” albo „dzisiaj nie zagram w kasynie internetowym”. Sami pacjenci nieraz podkreślają, że jest to mniej obciążające niż decydowanie się na „nigdy w życiu nie pójdę do kasyna”, co jest szczególnie dotkliwe na samym początku terapii. Należy pamiętać o tym, że technika ta, połączona np. z unikaniem miejsc, które kojarzą się z grą, powinna być uzupełniona terapią właściwą.
Jak leczyć uzależnienie?
Leczenie uzależnienia od hazardu nie jest proste. Jest jednak potrzebne, gdyż problem ten dotyka około 2 procent graczy. Jednym z rozwiązań jest udanie się do poradni zajmującej się uzależnieniem. Dzięki postawionej diagnozie oraz zaprezentowanej propozycji leczenia jesteśmy w stanie skutecznie walczyć z dotykającym nas problemem. Jedną z opcji jest praca w grupie terapeutycznej, w której uczestniczyć będą inni gracze znajdujący się na przeróżnych etapach walki z kryzysem. Co więcej, funkcjonowanie w grupie da nam przeświadczenie, że nie jesteśmy sami z problemem i dzięki temu lepiej zrozumiemy mechanizmy nałogu, naprawimy relacje z rodziną, a nawet opracujemy plan na wyjście z długów. Dostępne są również telefony zaufania dla osób uzależnionych od gier hazardowych:
- 801 889 880 – czynny popołudniami i wieczorami, prowadzony przez Instytut Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego;
- 881 448 990 – prowadzi go organizacja Anonimowi Hazardziści.